Na tržištu Evropske unije sve je manje proizvoda koji su rizični za zdravlje, saopštila je Evropska komisija. Prema najnovijem izveštaju Komisije, rekordnih 2.244 proizvoda koji nisu bezbedni zabranjeno je, povučeno sa tržišta ili su ih potrošači vratili prošle godine. To je 13% više u odnosu na 2009, kada je kroz jedinstveni sistem razmene informacija u EU prijavljeno 1.993 rizičnih proizvoda. Grupe za zaštitu potrošača, međutim, ne slažu se sa ocenom Evropske komisije i smatraju da je potrebno učiniti više kako bi se poboljšao nadzor tržišta.

Prema godišnjem izveštaju o bezbenosti proizvoda, članice EU su prošle godine kao rizične najviše prijavljivale odeću i tekstil, zatim igračke, motorna vozila i električne aparate, a najviše prijava se odnosilo na robu proizvedenu u Kini. Više od polovine prijava je stiglo iz pet zemalja EU, a najviše iz Nemačke.

Ukupan broj prijava konstantno raste proteklih godina i gotovo se pet puta povećao između 2004. i 2010, sa 468 na 2.244 prijava.

Nove metode procene rizika, nova informaciona sredstva i proširenje delokruga sistema za brzo uzbunjivanje u slučaju rizičnih proizvoda, Rapeks (RAPEX), putem koga članice EU dostavljaju prijave i razmenjuju informacije, smatraju se razlogom za bolji učinak. Evropska komisija je ocenila da je poboljšanju doprinelo veće zalaganje članica i spremnost evropskih kompanija da shvate pitanje bezbednosti proizvoda ozbiljno.

Ostvareni rezultati su i dokaz da se saradnja sa trećim zemljama, posebno Kinom, poboljšava i da se efikasnije koriste sredstva namenjena za rešavanje pitanja bezbednosti proizvoda. Uspešnima su se, prema oceni Komisije, pokazale i njene aktivnosti i obuke koje sprovodi u tom cilju. "Partnerstvo je počelo da daje rezultate i u Evropi i u zemljama koje nas snabdevaju, poput Kine", rekao je evropski komesar za zdravstvo i zaštitu potrošača Džon Dali (John Dalli) 12. maja, predstavljajući godišnji izveštaj o bezbednosti proizvoda. Dali je reako da je posebno važno u okolnostima globalizacije da se na samom početku isključe rizici, odnosno u procesu proizvodnje.

Grupe za zaštitu potrošača, međutim, strahuju da i dalje mnogi opasni proizvodi nalaze put do radnji u Uniji.

"I dalje suviše opasnih proizvoda prolazi kroz (prodajnu) mrežu. Veći napori i posebno veća sredstva su i dalje potrebni da bi se poboljšao nadzor na tržištu", rekao je generalni sekretar udruženja potrošača za pitanja standardizacije ANEC Stiven Rasel  (Stephen Russel).

Generalna direktora evropske organizacije potrošača BEUC Monik Gojens (Monique Goyens) je rekla da predstojeća revizija Opšte direktive o bezbednosti proizvoda treba da se iskoristi kako bi se uspostavio evorpski okvir za efikasniji nadzor tržišta i praćenje proizvoda, u kome bi se od proizvođača tražilo da bolje obeleže proizvod.

Kineski proizvodi i dalje na vrhu crne liste

Odeća i tekstil, sa ukupno 625 prijava ili 32%, proizvodi su koji su prošle godine najčešće bili prijavljivani uglavnom zbog opasnosti od gušenja ili iritacija. Broj tih prijava se znatno povećao u odnosu na 2009. kada je prijavljeno 395 proizvoda. Na drugom mestu su igračke sa 488 prijava ili 25%, za razliku od 2009. kada su bile prve na listi rizičnih proizvoda.

Treća kategorija proizvoda koja je u 2010. načešće bila prijavljivana jesu motorna vozila (175 prijava ili 9%), dok su električni aparati sa 158 prijava ili 8% bili na četvrtom mestu zbog opasnosti od strujnog udara. Slede proizvodi za decu i dečja oprema sa 72 prijave ili 4%. Ovih pet grupa proizvoda na vrhu liste čine gotovo 80% prijavljenih proizvoda u 2010, a udeo prve dve grupe (odeća i igračke) iznosi 57%.

Od ukupnog broja prijavljenih proizvoda u prošloj godini 58% se odnosilo na robu proizvedenu u Kini. To ukazuje na činjenicu da je više od 80% igračaka u Evropi proizvedeno u Kini, a koliki je značaj kineske proizvodnje pokazuje i to što je ovogodišnji izveštaj objavljen i na kineskom jeziku.

Među prijavljenim proizvodima 17% je roba proizvedena u EU. Takođe, 15% prijavljenih proizvoda potiče iz zemalja koje nisu članice EU a 10% je nepoznatog porekla.

Od ukupnog broja prijavljenih proizvoda 1.963 se odnosilo na ozbiljan rizik, 38 na manje rizične, a 243 prijava je bilo podneto u svrhu informisanja. Broj prijavljenih proizvoda svrstanih u kategoriju ozbiljnog rizika povećao se za 16% u poređenju sa 2009, sa 1.699 na 1.963.

Ukupno 1.651 prijava (84%) odnosila se na proizvode kod kojih su robna marka i vrsta ili broj modela poznati, što omogućuje lakše praćenje i utvrđivanje porekla. U 15% slučajeva robna marka ili vrsta i broj modela nisu bili poznati, a u 16 slučajeva ( 1%) ni jedno ni drugo nije bilo poznato.

Najviše prijava se odnosilo na opasnost od povrede (550 prijava ili 24%), zatim na hemijski rizik (439 prijave ili 19%), opasnost od davljenja (356 prijava, 16%), gušenja (330 prijava, 14%) i strujnog udara  (197 prijava, 9%). U tih pet vrsta rizika svrstano je 82% prijavljenih proizvoda. Neke prijave putem Rapeksa mogu se, međutim, odnositi na više rizika. Igračka istvoremeno može biti rizična zbog mogućnosti  gušenja malim delovima i veće količine neke supstance od dozvoljene. Ukupan broj prijava prema vrstama rizika je zato veći od samog broja prijava.

Nemačka je zemlja iz koje je prošle godine stiglo najviše porijava – 204 ili 10% od ukupnog broja prijava. Prethodne godine prava je bila Španija. Po broju prijava prošle godine iza Nemačke slede Bugarska (192 ili 10%), Mađarska (191 ili 10%), Kipar (17 8ili 9%) i Grčka (159 ili 8%).

Izvor: EurActiv.rs i EurActiv.com

Linkovi

Evropska unija

Evropska komisija: Keeping European Consumers Safe - RAPEX Report 2010

Povezani sadržaj