Etnografski institut SANU: Srpski naučnici i nauka već duže vremena muku muče sa neadekvatnim zakonskim i strateškim rešenjima vezanim za finansiranje istraživanja i vrednovanje naučnih rezultata. Aktuelni način finansiranja nauke u Srbiji primorava naučnike da pišu veliki broj naučnih radova da bi prikupili bodove i na taj način obezbedili plate.

Ovakav sistem (inače jedinstven u čitavom regionu) ne ostavlja prostor za realizaciju kapitalnih projekata od nacionalnog značaja, što je posebno izraženo u oblasti humanističkih disciplina. Srbija nema napisanu istoriju srpske muzike, nacionalnu istoriju Drugog svetskog rata (a kamoli drugih perioda ), kritička izdanja književnih dela velikih književnika, lingvističke i dijalektološke atlase, celovite i sažete etnološke monografije o životu i običajima savremenog stanovništva. Takva situacija otvara put za delovanje kvazi stručnjaka, kao i za sasvim destimulativni uticaj politike, ideologije i tržišta na naučnu politiku.

Predstavnici humanističkih i društvenih nauka iz više naučnih instituta diskutovali su o ovome na okruglom stolu, koji je održan 15. decembra u Etnografskom institutu SANU. Tema skupa je bila: "Humanistika u doba posthumanizma. Između relevantnosti, potiskivanja i borbe za opstanak".

Skup je otvorio predsednik SANU Vladimir Kostić.

Osnovni problemi i zaključci skupa bili su sledeći:

1. Problem finansiranja i vrednovanja naučnog rada koji dovodi do hiperprodukcije naučnih radova. Osim toga, pravila favorizuju objavljivanje u stranim, pre svega anglosaksonskim časopisima, dok se tematski zbornici i monografije marginalizuju, a leksikografska izdanja uopšte ne priznaju.

2. Finansijska struktura postojećih projekata ne omogućava obavljanje istraživanja u "humanističkim laboratorijama" – arheološka iskopavanja, terenski rad ili čitanje istorijskih izvora u inostranim arhivima u kojima se oni često nalaze.

Osnovna uloga humanističkih nauka je sabiranje, analiza i stvaranje znanja, podizanje opšteg nivoa obrazovanosti društva i unapređenje kulturnog ambijenta. S obzirom na to da većina problema sa kojima se suočava savremeni svet, pa i Republika Srbija, jesu povezani sa kulturnim nasleđem i identitetom, negovanje humanističkih perspektiva, koje se ovim pitanjima bave, trebalo bi da predstavlja prioritetni zadatak nacionalnih i državnih naučnih strategija.

Na okruglom stolu su učestvovali predstavnici humanističkih i društvenih nauka iz Arheološkog i Istorijskog instituta, Balkanološkog, Etnografskog i Muzikološkog instituta SANU, kao i Instituta za srpski jezik SANU, Instituta za jezik i književnost, Instituta za noviju istoriju Srbije, Instituta za uporedno pravo i Instituta za međunarodnu politiku i privredu.

Organizatori su na skup pozvali i predstavnike Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, ali se oni nisu odazvali.

Saopštenje iz Etnografskog instituta SANU

Povezani sadržaj