Evropska komisija je pokrenula konsultacije o eventualnom proširenju zaštite geografskog porekla na nivou EU na proizvode koji nisu poljoprivredni. Na nivou EU postoji zaštita porekla za vina, alkoholna pića, aromatična vina, za poljoprivredne proizvode i hranu, ali ne i za proizvode koji nisu poljoprivredni već je to pitanje prepušteno članicama. Evropska komisija u zaštiti proizvoda koji nisu poljoprivredni vidi veliki potencijal. Procenjuje se da je u 2010. prodato proizvoda sa evropskom geografskom oznakom u vrednosti od više od 50 milijardi evra.

Geografska oznaka koristi se da bi se označila zemlja, region ili područje za koje se vezuje određen kvalitet, reputacija i druge katakteristike proizvoda, poput bordoa, murano stakla ili parmske šunke.

Poljoprivredni proizvodi poput sireva, vina, mesa, voća i povrća sa određenim geografskim poreklom mogu dobiti evropsku oznaku zaštite geografskog porekla. Geografsko poreklo je obično već sadržano u nazivu proizvoda, kao što je slučaj sa parmezanom (sir iz Parme), šampanjcem (penušavo vino nastalo u Šampanji), škotskim viskijem.

Međutim, mogu biti zaštićeni i neki proizvodi kojima se u nazivu ne vidi geografsko poreklo, ali postoji snažna veza sa određenim područjem. To je slučaj sa sirom feta koji nije dobio ime po mestu porekla ali je dovoljno povezan sa Grčkom da se može smatrati tradicionalnim grčkim porizvodom.

S druge strane, za proizvode koji nisu poljoprivredni poput keramike, mermera, cipela, pribora za jelo ili muzičkih instrumenata ne postoji jedinstvena zaštita porekla na nivou EU.

U EU, 14 članica ima posebne zakone o zaštiti porekla za proizvode koji nisu poljoprivredni. Porizvođač takvih proizvoda koji želi da zaštiti geografsko poreklo u EU mora da zatraži zaštitu pojedinačno u članicama gde postoji takva zaštita ili da se osloni na odluku suda u slučaju zloupotrebe.

Sistemi zaštite proizvoda koji nisu poljoprivredni bitno se razlikuju od članice do članice, uključujući definicije, procedure, troškove i razmere zaštite. Proizvodi se štite različitim vrstama propisima, od nacionalnih i lokalnih zakona o određenom zanatu, do zakona o konkretnom proizvodu, kao što je slučaj sa solingen noževima.

Komisija je zato 15. jula predstavila "zeleni papir" ili predlog za raspravu o eventualnom proširenju zaštite na proizvode koji nisu poljoprivredni. Konsultacije o tome će trajati do oktobra.

U saopštenju Evropske komisije se navodi da u globalizovanom svetu potrošači traže načine kako da utvrde koji su proizvodi originalni i autentični, kao i da očekuju da kvalitet i osobine proizvoda koji se reklamiriju budu zaista takvi u stvarnosti.

"Evropa je bogata proizvodima koji se proizvode na tradicionalan način koji je proistekao iz našeg kulturnog i društvenog nasleđa na određenom geografskom području, od češkog kristala i škotskog tartana do mermera iz Karare i tapiserija iz Obisona. Ovi proizvodi čine ne samo deo evropskog nasleđa i veština već imaju i znatan ekonomski potencijal koji možda ne koristimo dovoljno", rekao je evropski komesar za jedinstveno tržište Mišel Barnije (Michel Barnier).

Barnije je dodao da uvođenje evropske geografske oznake za te proizvode može da koristi malim i srednjim proizvodima i evropskim regionima.

Oznaka geografskog porekla je uvedena u EU za vina 1970, zatim za alkoholna pića (1989), aromatizovana vina (1991) i druge poljoprivredne proizvode (1992).

Na kraju aprila 2014. u EU je bilo zaštićeno 336 naziva alkoholnih pića, 1.577 naziva vina i 1.184 naziva poljoprivrendih proizvoda.

Procenjuje se da je u 2010. prodato proizvoda sa evropskom geografskom oznakom u vrednosti od 54,3 milijarde evra, od čega je 11,5 milijardi ostvareno u izvozu, što je 15% izvoza industrije hrane i pića u EU.

Izvor: EurActiv.rs

Foto: Evropska komisija

Povezani sadržaj

• 

  Vesti

  : Srbija će pregovarati sa EU o zaštiti geografskog porekla
  
• 

  Vesti

  : Od septembra oznake za zaštićene proizvode
  
• 

  Vesti

  : Hrvatska i Slovenija: Čiji je istarski pršut
  
• 

  Vesti

  : Spor Hrvatska-Slovenija pred EU: Kobasica razdora
  
• 

  Vesti

  : Komisija želi “Evropsku robnu marku”