Članice Evropske unije potrošile su u 2014. godini 2,83 milijarde evra za istraživanja i razvoj ili neznatno više od 2% BDP. EU za istraživanja i razvoj izdvaja procenat koliki i Kina ali manji nego Južna Koreja, Japan i SAD i jedino, kada je reč o vodećim svetskim ekonomijama, veći od Rusije. Gledano prema zemljama, najviše za istraživanja i razvoj u EU daju nordijske zemlje - u visini većoj od 3% BDP, a najmanje Rumunija i Kipar - manje od pola procenta BDP. Izdvajanja Srbije za istraživanja i razvoj, gledano prema udelu u BDP, dva i po puta su manja od proseka EU. Srbija se može uporediti sa Hrvatskom i Bugarskom i istovremeno ulaže u istraživanja i razvoj više od tri članice EU.

EU je za istraživanja i razvoj u 2014. izdvojila sredstva u visini 2,03% bruto domaćeg proizvoda (BDP), kao i godinu dana ranije, ali više nego pre deset godina, kada je u te svrhe otišlo 1,76% BDP.

Srbija je u 2014. za istraživanja i razvoj dala 256 miliona evra, što predstavlja 0,78% BDP, pokazuju podaci Evropske statističke službe.

U poređenju sa ostalim vodećim ekonomijama, EU izdvaja znatno manje za istraživanja i razvoj od Južne Koreje (4,15% BDP u 2013.) i Japana (3,47% u 2013.), kao i od SAD (2,81% u 2012.), otprilike isto kao Kina (2,08% u 2013.) i osetno više od Rusije (1,15%).

Evropska unija je ca ciljem da podstakne konkurentnost bloka postavila povećanje udela davanja za istraživanja i razvoj na 3% BDP među pet ključnih ciljeva strategije Evropa 2020.

Na istraživanja i razvoj u EU i dalje najviše troši sektor preduzeća, na koji odlazi 64% ukupne potrošnje, a slede visoko obrazovanje (23%), vladin sektor (12%) i privatni neprofitni sektor (1%).

Nordijske zemlje daju najviše

U 2014. godini najveća sredstva gledano kao deo BDP za istraživanja i razvoj, i to preko 3% BDP, izdvajala je Finska (3,17%), a slede Švedska (3,16%) i Danska (3,08%).

Po gotovo 3% BDP davale su Austrija (2,99%) i Nemačka (2,84%). Zatim sa izdvajanjima većim od 2% BDP idu Belgija (2,46%), Slovenija (2,39%) i Francuska (2,26%).

Na drugom kraju je devet članica koje su 2014. u istraživanja i razvoj uložile po manje od 1% BDP - Rumunija (0,38%), Kipar (0,47%), Letonija (0,68%), Hrvatska (0,79%), Bugarska (0,80%), Malta (0,85%), Slovačka (0,89%) i Poljska (0,94%).

U poređenju sa 2004, davanja za istraživanja i razvoj povećana su u 23 članice, smanjena u Hrvatskoj (sa 1,03% BDP u 2004. na 0,79% u 2014.), Luksemburgu ( sa 1,62% na 1,24%), Finskoj (sa 3,31% na 3,17%) i Švedskoj (sa 3,39% na 3,16%) dok su u Rumuniji bila stabilna.

Preduzeća vode

U 22 članice EU poslovni sektor je bio vodeći po potrošnji za istraživanja i razvoj u 2014. dok je u Estoniji, Grčkoj, Kipru, Letoniji i Litvaniji to bio sektor visokog obrazovanja a u Rumuniji vladin sektor.

Najveći udeo potrošnje za istraživanja i razvoja u poslovnom sektoru zabeležen je u Sloveniji (77%), Irskoj (73%), Mađarskoj (72%), Belgiji i Austriji (71%), Nemačkoj i Finskoj (68%), Švedskoj (67%), Bugarskoj i Francuskoj (65%), Danskoj i Britaniji (64%).

Kada se poredi sa 2004, udeo potrošnje za istraživanja i razvoj u sektoru preduzeća povećan je u 16 članica dok je u 12 smanjen.

Najveću potrošnju za istraživanja i razvoj u vladinom sektoru imala je Rumunija (43%) a slede Luksemburg (29%), Slovačka (28%), Grčka (27%), Hrvatska (26%), Bugarska (25%), Letonija i Poljska (24%).

Udeo potrošnje za istraživanja i razvoj u visokom obrazovanja bio je najveći u Kipru i Litvaniji (53%), Portugaliji (45%), Estoniji (44%), Letoniji (41%) i Grčkoj (38%).

Istraživanja i razvoj glavni su pokretač inovacija i potrošnja za tu oblast i udeo te potrošnje u BDP smatraju se ključnim indikatorima za praćenje resursa koji se širom sveta usmeravaju u nauku i tehnologiju.

Izvor: EurActiv.rs

Foto: Shutterstock.com

Povezani sadržaj

• 

  Vesti

  : Vodič za strategiju Evropa 2020 - vodič i za Srbiju
  
• 

  Vesti

  : Srbija daje za istraživanja upola manje od EU
  
• 

  Vesti

  : EU traži partnere za inovacije na železnici
  
• 

  Vesti

  : Evropa inovativnija, Srbija umereni inovator