Organski proizvodi proizvedeni u SAD ili EU prodavaće se od 1. juna 2012. na oba tržišta pod jedinstvenom etiketom "organsko" (organic). Predstavnici dve strane potpisali su 15. februara istorijski sporazum koji će omogućiti prodaju organske hrane sa sertifikatom dobijenim od američkih institucija na tržištu EU pod istom etiketom. Isto važi i u obrnutom slučaju. Time će troškovi proizvođača i prerađivača izvoznika u oba regiona biti značajno smanjeni. Prilikom izvoza u EU, američka etiketa "organsko" neće važiti samo za jabuke i kruške čija su stabla lečena antibioticima zbog bolesti plamenjače. Od evropskih organskih proizvoda, u SAD neće moći da se uvoze proizvodi dobijeni od životinja lečenih antibioticima, kao ni morske životinje, poput ribe ili školjki. Na EU i SAD otpada 90% globalne potrošnje organske hrane, a vrednost oba tržišta procenjuje se na 40 milijardi evra.

Sporazum je potpisan u Nirnbergu, u Nemačkoj, na najvećem sajmu organske hrane u svetu.

Uzgajivači i kompanije sa obe strane Atlantika do sada su morali da pribave odvojene sertifikate ako su želeli da izvoze organske proizvode. Suočavali se sa duplim troškovima, inspekcijama i papirologijom. Međutim, već za nekoliko meseci meso, hrana ili vino koje je dobilo sertifikat o organskom poreklu na tržištu SAD moći će pod istom etiketom da se prodaje u EU, i obrnuto.

Obe strane tvrde da će sporazum pomoći poljoprivrednicima time što će im otvoriti nova tržišta i smanjiti troškove.

"Ovaj sporazum ima dvostruku dodatu vrednost. Sa jedne strane, proizvođači i prerađivači hrane imaće korist od lakšeg pristupa drugom tržištu, sa manje birokratije i troškova. Osim toga, sporazum povećava  transparentnost standarda u organskoj proizvodnji i jača poverenje potrošača“, izjavio je nakon potpisivanja sporazuma evropski komesar za poljoprivredu i ruralni razvoj Dačijan Čološ (Dacian Cioloş).

Ketlin Merigen, zamenica američkog sekretara za poljoprivredu, ocenila je da je sporazum "pobeda za američku ekonomiju i za strategiju otvaranja radnih mesta predsednika (SAD Baraka) Obame". Kako je rekla, partnerstvo sa EU će otvoriti nova tržišta za američke poljoprivrednike i uzgajivače stoke, stvoriti nove mogućnosti za mala i srednja preduzeća i otvoriti dobra radna mesta za Amerikance koji pakuju, transportuju i prodaju organske proizvode.

Iako u standardima organske proizvodnje EU i SAD ima malih razlika, obe strane su pojedinačno utvrdile da su standardi isti osim u domenu zabrane upotrebe antibiotika.

Američki propisi zabranjuju upotrebu antibiotika, osim u slučajevima kada plamenjača napadne organske voćnjake jabuka i krušaka.

Regulative EU, sa druge strane, dozvoljavaju upotrebu antibiotika isključivo za lečenje bolesnih životinja. Sporazumom je predviđeno da će sertifikovani inspektori morati da utvrde da tokom uzgajanja organskih proizvoda koji ulaze na tržište EU ili SAD, antibiotici nisu uopšte korišćeni.

Osim toga, svi proizvodi kojima se trguje preko Atlantika moraće da poseduju sertifikat o izvozu organskog proizvoda. Taj dokument će sadržati podatke o mestu proizvodnje i organizaciji koja je izdala sertifikat za organski proizvod. Sertifikat će takođe potvrditi da u toku proizvodnje nisu korišćene nedozvoljene supstance i metode, kao i da su ispunjeni svi uslovi iz partnerstva. Tek tada proizvod može da uđe na tržište SAD ili EU.

Obe potpisnice sporazuma nastaviće da periodično nadgledaju programe organske proizvodnje druge strane kako bi se uverile da se sporazum poštuje.

Pašnjaci dominiraju u organskoj poljoprivredi EU

Organska proizvodnja u EU pre tri godine obuhvatala je oko 7,6 miliona hektara korišćenog poljoprivrednog zemljišta ili 4,3%. Najveće površine pod organskom proizvodnjom u odnosu na korišćeno poljoprivredno zemljište su u pet članica: Češkoj, Estoniji, Letoniji, Austriji (15,5%) i Švedskoj.

U apsolutnom iznosu, članice sa najvećim površinama pod organskom proizvodnjom su Španija (1,13 miliona hektara), Italija (1,00 miliona ha), Nemačka (0.91 miliona ha), Velika Britanija (0,72 miliona ha) i Francuska (0,58 miliona ha). Sveukupno, ove članice čine 56,8% ukupne organske proizvodnje u EU.

Od ukupnih površina pod organskom proizvodnjom, pašnjaci čine više od 40%. Od 1998. do 2006. površine pod biljkama su se utrostručile, ali i dalje imaju skromno učešće od 10%. Pod organskim povrćem je 2006. godine bilo 80.000 hektara što je duplo više nego 1998. Najveći proizvođači organskih žitarica su mediteranske zemlje, sa izuzetkom Poljske.

U 2007. registrovano je 33.800 sertifikovanih proizvođača organskih proizvoda od kojih je tek 1.000 registrovano u 12 zemalja koje su postale članice u poslednjih 10 godina. Ipak, među njima je naročito dinamičan rast organskih proizvođača imala Češka u kojoj se broj proizvođača sa 109 u 2003. popeo na 424 u 2008. U istom periodu, u Mađarskoj se broj proizvođača popeo sa 217 na 433.

Tražnja za organskom hranom raste na velikim tržištima EU, iako su organski proizvodi 2007. učestvovali sa manje od 2% u ukupnim troškovima domaćinstava za hranu u 15 starih članica EU.

Potrošači u EU15 su u 2006/2007. potrošili 14,4 milijardi evra na organsku hranu od čega više od 80% ove sume u četiri članice: Nemačkoj, Velikoj Britaniji, Francuskoj i Italiji. Potrošači u ove četiri zemlje najviše novca troše na organsko voće i povrće.

U trgovinskim lancima, organski proizvodi najveće učešće u prometu imaju u Austriji, skoro 5%, kao i u Nemačkoj, Danskoj i Luksemburgu.

Kalifornija lider u organskoj proizvodnji

Organska proizvodnja je najbrže rastući segment američke poljoprivrede u poslednjih deset godina. Prema podacima američkog Ministarstva za poljoprivredu, organska proizvodnja u 2008. odvija se na oko 1,942 miliona hektara poljoprivrednog zemljišta.

Od toga , 1,09 miliona hektara je pod usevima, a 849 hiljada hektara pod pašnjacima i rančevima.

Kalifornija je vodeća država po broju sertifikovanih organskih njiva, od kojih se 174.000 hektara ili više od 30% koristi za proizvodnju voća i povrća. Veliki proizvođači su i Viskonsin, Severna Dakota, Minesota i Montana.

Preliminarne procene kažu da su SAD 2002. uvozile organske proizvode u iznosu 1-1,5 milijardi dolara, dok je izvoz iznosio 125 do 250 miliona dolara. U američkom izvozu organskih proizvoda dominiraju soja, voćni sokovi, sastojci za hranu, smrznuto povrće i sušeno voće.

Najveća izvozna tržišta za ove američke proizvode su Kanada, Japan, EU, Tajvan, Južna Koreja, Novi Zeland i Australija.

Izvor: Euractiv.rs

Foto: Sxc.hu

Povezani sadržaj

• 

  Vesti

  : Planovi SAD i EU nisu umanjili bojazni zbog krize
  
• 

  Intervju

  : Interesovanje SAD za Balkan nije opalo
  
• 

  Vesti

  : SAD ukidaju specijalne antidamping carine
  
• 

  Vesti

  : Srbija podnela zahtev za dozvolu za izvoz organskih proizvoda u EU